ฟันคุด (Impacted Tooth) หมายถึง ฟันที่ไม่สามารถขึ้นมาในช่องปากได้ตามปกติ
เนื่องจากกระดูกหรือเหงือกที่ปกคลุมหนา หรือ ถูกขัดขวางจากฟันข้างเคียง
ฟันคุดที่พบได้บ่อย ได้แก่ ฟันเขี้ยวบน ฟันกรามน้อยล่างและฟันกรามใหญ่ซี่ที่สาม
ซึ่งเป็นตำแหน่งที่พบฟันคุดได้บ่อยที่สุด เนื่องจากเป็นฟันที่จะโผล่ขึ้นในช่องปากเป็นลำดับสุดท้าย
เมื่อทันตแพทย์ตรวจและวินิจฉัยพบว่าผู้ป่วยมีฟันคุดควรรีบผ่าฟันคุดออก
ทั้งนี้ก็เพราะว่า ขณะที่ผู้ป่วยยังมีอายุน้อย (16-21ปี) ร่างกายจะแข็งแรงไม่มีโรคทางระบบใดๆ
กระดูกที่ปกคลุมตัวฟันยังไม่แข็งมากนักจึงจะง่ายต่อการกรอกระดูกและตัดฟัน (ในรายที่จำเป็น)
มีการซ่อมแซมบาดแผลได้ดีกระดูกสร้างตัวได้เร็วแผลผ่าตัดจึงหายได้เร็ว
ภาวะแทรกซ้อนน้อยและผลเสียที่จะเกิดกับเนื้อเยื่อปริทันต์ของฟันกรามซี่ที่อยู่ข้างเคียงน้อย
4ข้อเสียของฟันคุด
ฟันคุดเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียได้ง่ายจากรูปแบบฟันที่ขึ้นผิดปกติ
ข้อเสียของการปล่อยฟันคุดไว้โดยไม่รักษามีผลเสียตามมาดังนี้
- เกิดฟันผุ หรือเหงือกอักเสบได้ง่าย จากเศษอาหารติดที่ซอกฟัน เป็นแหล่งสะสมแบคทีเรีย
- อาการปวดฟัน เนื่องจากแรงดันของฟันคุด
- ฟันยื่น และฟันเก กระดูกรอบรากฟัน หรือรากฟันข้างเคียงถูกทำลาย จากแรงดันตัวของฟันคุดที่พยายามดันขึ้นมา
- เกิดความผิดปกติของเนื้อเยื่อหุ้มฟัน การเกิดซีสต์และเนื้องอกเกิดขึ้นรอบๆ ฟันคุด
